Pancreatic cancer. Computer illustration showing a malignant (cancerous) growth (red) in the pancreas (yellow). Pancreatic cancer often causes no symptoms until it is well established and untreatable.

سرطان پانکراس

image_pdf‌ذخیره PDFimage_printچاپ نوشته

پانکراس آنزیم هایی آزاد می کند که به هضم غذا کمک و هورمون هایی تولید می کنند که به کنترل قند خون کمک می نماید.

انواع مختلف بدخیمی می تواند در پانکراس رخ دهد. متداول ترین نوع سرطانی که در پانکراس ایجاد می شود آدنوکارسینومای مجرای پانکراس است.

سرطان پانکراس با تشخیص در مراحل اولیه در بیشتر موارد قابل درمان است. دلیل این امر این است که اغلب این سرطان تا بعد از انتشار به سایر اندام ها علائم مشخصی ایجاد نمی کند.

علائم

علائم و نشانه های سرطان لوزالمعده اغلب تا پیشرفت بیماری ظاهر نمی شود. این علائم شامل موارد زیر باشد:

  • درد شکمی
  • از دست دادن اشتها یا کاهش وزن ناخواسته وزن
  • زردی پوست و سفیدی چشم (زردی)
  • مدفوع به رنگ روشن
  • ادرار تیره رنگ
  • خارش پوست
  • تشخیص جدید دیابت
  • لخته شدن خون
  • خستگی

چه موقع به پزشک مراجعه کنیم

در صورت مشاهده علائم غیر قابل توضیح که شما را نگران می کند ، به پزشک مراجعه کنید. بسیاری از دلایل دیگر می توانند باعث بروز این علائم شوند، بنابراین پزشک ممکن است این دلایل و همچنین سرطان لوزالمعده را بررسی کند.

علل

مشخص نیست که چه عواملی باعث سرطان لوزالمعده می شوند. پزشکان برخی از عوامل را شناسایی کرده اند که ممکن است خطر ابتلا به این نوع سرطان را افزایش دهد، از جمله سیگار کشیدن و داشتن جهش های ژنی خاص ارثی.

لوزالمعده هورمون هایی از جمله انسولین را ترشح می کند تا به بدن در سوخت و ساز قند در غذاهایی که می خورید کمک کند. و هم­چنین به بدن کمک کند تا غذا را هضم کرده و مواد مغذی را جذب کند.

پانکراس آنزیم هایی آزاد می کند که به هضم غذا کمک و هورمون هایی تولید می کنند که به کنترل قند خون کمک می نماید.

انواع مختلف بدخیمی می تواند در پانکراس رخ دهد. متداول ترین نوع سرطانی که در پانکراس ایجاد می شود آدنوکارسینومای مجرای پانکراس است.

چگونه سرطان لوزالمعده شکل می گیرد

سرطان لوزالمعده زمانی اتفاق می افتد که سلول­های پانکراس شما تغییراتی (جهش) در DNA آن­ها ایجاد شود. DNA  سلول حاوی دستورالعمل هایی است که به سلول می گوید چه کاری باید انجام دهد. این جهش ها به سلول ها می گوید که رشد غیرقابل کنترل داشته و پس از مرگ سلول های طبیعی زندگی را ادامه دهند. این سلول­های تجمع یافته می توانند تومور ایجاد کنند. در صورت عدم درمان، سلول­های سرطانی لوزالمعده می توانند به اندام­های اطراف و رگ­های خونی و به نقاط دوردست بدن گسترش یابند.

در بیش­تر موارد سرطان لوزالمعده از سلول­هایی شروع می شود که مجاری لوزالمعده را می پوشانند. به این نوع سرطان آدنوکارسینومای لوزالمعده یا سرطان برون ریز پانکراس گفته می شود.

عوامل خطر

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده را افزایش دهند عبارتند از:

  1. سیگار کشیدن
  2. دیابت
  3. التهاب مزمن لوزالمعده (پانکراتیت)
  4. سابقه خانوادگی سندرم های ژنتیکی که می توانند خطر سرطان را افزایش دهند، از جمله جهش ژن BRCA2 ، سندرم Lynch و سندرم ملانوم مول بدخیم آتیپیک خانوادگی (FAMMM)
  5. سابقه خانوادگی سرطان لوزالمعده
  6. چاقی
  7. افزایش سن، زیرا بیش­تر افراد پس از 65 سالگی تشخیص داده می شوند.

یک مطالعه بزرگ نشان داد که ترکیبی از سیگار کشیدن ، دیابت طولانی مدت و رژیم غذایی نامناسب خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده را فراتر از خطر هر یک از این عوامل به تنهایی افزایش می دهد.

عوارض

  • کاهش وزن

تعدادی از عوامل ممکن است باعث کاهش وزن در افراد مبتلا به سرطان لوزالمعده شود. کاهش وزن ممکن است اتفاق بیفتد زیرا سرطان انرژی بدن را می گیرد. حالت تهوع و استفراغ ناشی از درمان های سرطان یا فشار دادن تومور به معده شما ممکن است خوردن را دشوار کند. یا ممکن است بدن شما در هضم مواد مغذی از غذا مشکل داشته باشد.

  • زردی

 سرطان لوزالمعده که مجاری صفراوی کبد را مسدود می کند می تواند باعث زردی شود. نشانه ها شامل پوست و چشم زرد ، ادرار تیره رنگ و مدفوع رنگ پریده است. زردی معمولاً بدون درد شکم اتفاق می افتد.

  • درد

 یک تومور در حال رشد ممکن است بر روی اعصاب شکم شما فشار وارد کند و باعث درد شود که می تواند شدید شود. داروهای ضد درد می توانند به شما کمک کنند تا احساس راحتی بیشتری داشته باشید. درمان هایی مانند پرتودرمانی و شیمی درمانی ممکن است به کند شدن رشد تومور کمک کرده و تا حدی تسکین دهنده درد باشد.

در موارد شدید ، پزشک ممکن است روشی را برای تزریق الکل به اعصابی که درد در شکم شما را کنترل می کنند توصیه کند. این روش اعصاب از ارسال سیگنال درد به مغز شما جلوگیری می کند.

  • انسداد روده

 سرطان لوزالمعده که به قسمت اول روده کوچک (اثنی عشر) تبدیل شده و یا تحت فشار قرار می گیرد، می تواند جریان غذای هضم شده از معده به روده شما را مسدود کند.

پزشک شما ممکن است توصیه کند که لوله ای (استنت) در روده کوچک شما قرار داده شود تا آن را باز نگه دارد. در بعضی شرایط ، ممکن است به شما کمک شود تا یک لوله تغذیه موقت قرار دهید یا معده خود را به نقطه پایین روده که توسط سرطان مسدود نشده است ، متصل کنید.

جلوگیری

در صورت بروز موارد زیر ، ممکن است خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده را کاهش دهید.

  • کاهش مصرف سیگار

اگر سیگار می کشید، سعی کنید این کار را متوقف کنید. با پزشک خود در مورد راهکارهایی برای کمک به شما صحبت کنید ، از جمله گروه های پشتیبانی ، داروها و درمان جایگزین نیکوتین.

  • وزن نرمال داشته باشید

 اگر وزن شما نرمال است، برای حفظ آن تلاش کنید. اگر نیاز به لاغر شدن دارید ، کاهش وزن را هدف قرار دهید – 1 تا 2 پوند (0.5 تا 1 کیلوگرم) در هفته. ورزش روزانه را با رژیم غذایی غنی از سبزیجات ، میوه و غلات کامل با مقادیر کمتر ترکیب کنید تا به کاهش وزن شما کمک نماید.

  • یک رژیم غذایی سالم انتخاب کنید. رژیم غذایی مملو از میوه ها و سبزیجات رنگارنگ و غلات سبوس دار ممکن است به شما در کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک کند.

اگر سابقه خانوادگی سرطان لوزالمعده دارید ، با یک مشاور ژنتیک ملاقات کنید. او می تواند سابقه سلامت خانواده شما را با شما مرور کند و تعیین کند که آیا شما می توانید از آزمایش ژنتیک برای درک خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده یا سایر سرطان ها بهره مند شوید.

گزینه های درمان سرطان لوزالمعده بر اساس مرحله و پیشرفت سرطان انتخاب می شوند. گزینه ها ممکن است شامل جراحی ، شیمی درمانی ، پرتودرمانی یا ترکیبی از این موارد باشند.

 

تهیه و ترجمه توسط : زویا نجفی ( آزمایشگاه ژنتیک پزشکی ژنوم اصفهانمرکز تحقیقات سلولی، مولکولی و ژنتیک ژنوم )

Add a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *