سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)

‌ذخیره PDFچاپ نوشته

سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) نوعی اختلال هورمونی است که در میان زنان در سن باروری شایع است. زنان مبتلا به PCOS ممکن است دوره ی قاعدگی نامنظم و طولانی مدت داشته باشند یا بیش از حد هورمون مردانه (آندروژن) در بدن آن ها ساخته شود. تخمدان ها ممکن است مجموعه های کوچک زیادی از فولیکول ها را ایجاد کرده باشند و در آزاد سازی تخمک ها به صورت منظم موفق نشوند. 

علت دقیق PCOS مشخص نیست. تشخیص و درمان به موقع همراه با کاهش وزن می تواند خطر عوارض طولانی مدت مثل دیابت نوع 2 و بیمار قلبی را کاهش دهد.

علائم

علائم و نشانه های PCOS اغلب در حوالی اولین قاعدگی در دوران بلوغ ایجاد می شود. گاهی PCOS دیرتر بروز می کند، به عنوان مثال در پاسخ به افزایش وزن قابل توجه. PCOS علائم و نشانه های زیادی دارد. این بیماری زمانی تشخیص داده می شود که حداقل دو مورد از این علائم را داشته باشید:

• پریودهای نامرتب:

سیکل های پریود کم، نامرتب یا طولانی مدت شایع ترین علائم PCOS است. برای مثال، شما ممکن است کمتر از 9 دوره پریود در سال داشته باشید، بین سیکل های قاعدگی بیش از 35 روز فاصله باشد و پریودهایی با خونریزی سنگین و غیر طبیعی را تجربه کنید.

• آندروژن اضافی:

افزایش سطح هورمون های مردانه ممکن است به علائم فیزیکی مثل افزایش موهای صورت و بدن (hirsutism) و گاهی اوقات آکنه شدید و طاسی با الگوی مردانه منجر شود.

• تخمدان های پلی کیستیک:

تخمدان های شما ممکن است بزرگ شده و حاوی فولیکول هایی باشند که تخمک ها را احاطه کرده اند. در نتیجه تخمدان ها ممکن است به طور منظم عمل نکنند.

در صورتی که شما دچار چاقی باشید علائم و نشانه های PCOS شدیدتر خواهد بود.

چه زمانی باید به دکتر مراجعه کرد:

اگر در رابطه با دوره های قاعدگی خود نگران هستید، اگر تجربه ی ناباروری دارید یا دارای علائم ناشی از سطح آندروژن بالا مثل بدتر شد هرسوتیسم ، آکنه یا طاسی با الگوی مردانه می باشید به پزشک مراجعه کنید.

علل

علت دقیق تخمدان پلی کیستیک مشخص نیست. فاکتورهایی که ممکن است نقشی ایفا کنند شامل:

• انسولین اضافی:

انسولین هورمونی است که در پانکراس تولید می شود و به سلول ها اجازه می دهد از قند، منبع اصلی انرژی بدن شما استفاده کنند. اگر سلول های شما به عملکرد انسولین مقاوم باشند، سطح قند خونتان افزایش می یابد و ممکن است بدنتان انسولین بیشتری تولید کند. انسولین اضافی ممکن است تولید آندروژن را افزایش دهد که منجر به ایجاد مشکل در تخمک گذاری می شود.

• التهاب درجه پایین(low-grade inflammation)

این لغت برای توصیف تولید گلبول های سفید برای مبارزه با عفونت استفاده می شود. تحقیقات نشان داده است که زنان مبتلا به PCOS نوعی از عفونت درجه پایین دارند که تخمدان ها را برای تولید آندروژن ها تحریک می کند و می تواند منجر به مشکلات قلبی عروقی شود.

• وراثت:

تحقیقات نشان داده که ژن های خاصی ممکن است با PCOS مرتبط باشد.

• آندروژن اضافی:

تخمدان ها سطوح بالایی از آندروژن تولید می کنند که منجر به ایجاد هیرسوتیسم و آکنه می شود.

عوارض

• ناباروری
• دیابت بارداری یا بارداری با فشار خون بالا
• سقط جنین یا زایمان زودرس
• استئوهپاتیت غیر الکلی: نوعی التهاب شدید کبدی که ناشی از تجمع چربی در کبد است.
• سندروم متابولیک: مجموعه ای از شرایطی که شامل فشار خون بالا، قند خون بالا و سطوح کلسترول و تری گلیسرید غیر نرمال می باشد که به طور قابل ملاحظه ای احتمال ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را افزایش می دهد.
• دیابت نوع 2 یا پیش دیابت
• آپنه خواب
• افسردگی، اضطراب و اختلالات غذا خوردن
• خونریزی غیر طبیعی رحم
• سرطان پوشش رحم(سرطان اندومتریال)
• چاقی با PCOS در ارتباط است و می تواند عوارض این اختلال را بدتر کند.

تهیه و ترجمه توسط: خانم ها پگاه صالحیان و شیرین خدابخشیان ( آزمایشگاه ژنتیک ژنوم اصفهان – مرکز تحقیقات سلولی، مولکولی و ژنتیک ژنوم – سیتوژنتیک )