باروری آزمایشگاهی (IVF)

آی وی اف چیست؟

باروری آزمایشگاهی یا IVF که مخفف In Vitro Fertilization است، به معنای “بارور ساختن تخمک در آزمایشگاه” می‌باشد. این روش برای اولین بار در سال 1978 مورد استفاده قرار گرفت. در آی وی اف، تخمک زن و اسپرم مرد در محیط آزمایشگاهی لقاح می‌یابند. سپس، جنین حاصل تا زمان معینی در آزمایشگاه پرورش داده می‌شود و از طریق گردن رحم به رحم زن منتقل می‌گردد.

موارد استفاده از آی وی اف برای ناباروری

روش IVF برای درمان انواع مختلف ناباروری مورد استفاده قرار می‌گیرد، از جمله:

• اختلالات شدید لوله‌ای مانند هیدروسالپنکس، انسداد لوله‌ها و چسبندگی‌های شدید لگنی
• آندومتریوز
• ناباروری با علت نامشخص
• ناباروری با علت مردانه
• اختلالات تخمک‌گذاری، کاهش ذخیره تخمدانی و ناباروری مرتبط با سن

مراحل آی وی اف

الف: مرحله تحریک تخمدان‌ها

پیش از انجام باروری آزمایشگاهی (IVF)، داروهای القای تخمک‌گذاری به خانم تجویز می‌شود تا تخمدان‌ها تحریک شوند. وضعیت فولیکول‌های تخمدان و رحم نیز با استفاده از سونوگرافی و آزمایش خون بررسی می‌شود.

ب: مرحله جمع‌آوری تخمک

پس از تحریک تخمدان‌ها و تزریق داروی محرک تخمک‌گذاری (HCG)، حدود 36 ساعت بعد تخمک‌ها استخراج می‌شوند. در این مرحله، با استفاده از سوزن مخصوص از طریق واژن و تحت کنترل سونوگرافی واژینال، تخمک‌ها از تخمدان‌ها جمع‌آوری می‌شوند. برای کاهش درد از بیهوشی، تزریق مسکن یا آرام‌بخش وریدی استفاده می‌شود. سپس تخمک‌ها از نظر کیفیت و میزان بلوغ بررسی و در محیط آزمایشگاه نگهداری می‌شوند.

ج: مرحله جمع‌آوری اسپرم

در همان روز جمع‌آوری تخمک‌ها، همسر خانم نمونه اسپرم را در یک ظرف پلاستیکی استریل تحویل می‌دهد. نمونه اسپرم در آزمایشگاه شستشو می‌شود و اسپرم‌های با کیفیت بالا برای لقاح انتخاب می‌شوند.

د: مرحله لقاح و کشت جنین

اسپرم‌های با کیفیت بالا به تخمک‌های جمع‌آوری شده اضافه می‌شوند. به ازای هر تخمک، حدود صد هزار اسپرم استفاده می‌شود. پس از 12 تا 18 ساعت، لقاح تخمک‌ها ارزیابی می‌شود تا از باروری و وضعیت مناسب آنها اطمینان حاصل شود.

هـ: مرحله انتقال جنین

حدود دو تا پنج روز پس از جمع‌آوری تخمک‌ها و پس از طی مراحل رشد جنین، جنین از طریق یک کاتتر از گردن رحم به رحم منتقل می‌شود. این مرحله معمولاً سریع و بدون درد است. دو هفته پس از انتقال جنین، تست خون بارداری انجام می‌شود و در صورت مثبت بودن، دو تا سه هفته بعد سونوگرافی برای بررسی وضعیت حاملگی انجام می‌گیرد.