عفونت بیمارستانی: انواع، درمان و پیشگیری

عفونت بیمارستانی چیست؟

عفونت‌های بیمارستانی، که به عفونت‌های مرتبط با مراقبت‌های بهداشتی نیز معروف هستند، می‌توانند بیمارانی که در بیمارستان بستری هستند را تحت تاثیر قرار دهند. این عفونت‌ها نه تنها دوران نقاهت را طولانی‌تر می‌کنند، بلکه ممکن است منجر به شرایط جدی و حتی مرگ شوند. به‌طور کلی، عفونت‌هایی که ۴۸ تا ۷۲ ساعت پس از بستری شدن در بیمارستان ظاهر می‌شوند، به عنوان عفونت بیمارستانی شناخته می‌شوند. اگر علائم قبل از ۴۸ ساعت ظاهر شوند، ممکن است نشان‌دهنده وجود عفونت پیش از بستری باشد.

عوامل بروز عفونت بیمارستانی

افراد مسن (۶۰ تا ۹۰ سال)، نوزادان با سیستم ایمنی ضعیف، و افرادی که دیابت، نقایص سیستم ایمنی یا کمبود ویتامین دارند، بیشتر در معرض خطر عفونت‌های بیمارستانی هستند. همچنین، کادر درمان و بازدیدکنندگان بیمارستان نیز در معرض خطر ابتلا قرار دارند.

انواع عفونت‌های بیمارستانی

1. عفونت‌های قارچی

   • قارچ‌ها معمولاً روی پوست ایجاد می‌شوند و به مرور زمان به لایه‌های عمقی‌تر نفوذ می‌کنند.
   • افراد با سیستم ایمنی ضعیف و کسانی که مدت طولانی آنتی‌بیوتیک مصرف کرده‌اند، بیشتر در معرض خطر هستند.
   • درمان: داروهای ضد قارچ بسته به ناحیه عفونت.

2. عفونت‌های باکتریایی

   • باکتری‌ها می‌توانند در محیط‌های مختلف زندگی کنند، و برخی از آن‌ها می‌توانند بیماری‌زا باشند.
   • درمان: استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها، اگرچه برخی باکتری‌ها ممکن است مقاوم باشند.

3. عفونت‌های ویروسی

   • ویروس‌ها شامل قطعات ژنتیکی هستند که با ورود به بدن به سلول‌های میزبان حمله می‌کنند.
   • بیماری‌های ویروسی: کرونا، سرماخوردگی، HIV، تبخال.
   • درمان: داروهای ضد ویروس.

4. عفونت خون (سپسیس)

   • سپسیس واکنش شدید بدن به عفونت است که می‌تواند منجر به اختلال در عملکرد اندام‌ها شود.
   • علائم: ضعف، سردرد، مشکلات تنفسی، اسهال، استفراغ، اختلال ذهنی.
   • درمان: تزریق مایعات و اکسیژن، جراحی برای تخلیه عفونت.

5. عفونت ادراری

   • باکتری‌ها از طریق مجرای ادراری وارد بدن می‌شوند و دستگاه ادراری را آلوده می‌کنند.
   • علل: استفاده از سوند، دستکاری مجاری ادراری، عدم رعایت بهداشت فردی.
   • درمان: آنتی‌بیوتیک‌ها.

6. عفونت زخم پس از جراحی

   • باکتری‌ها می‌توانند در زخم جراحی نفوذ کنند و عفونت ایجاد کنند.
   • علائم: قرمزی، درد، ترشح چرک، تب و لرز.
   • درمان: تعویض مکرر پانسمان، جراحی برای تخلیه چرک، مصرف آنتی‌بیوتیک.

7. پنومونی بیمارستانی

   • عفونت ریوی که می‌تواند پس از استفاده از ونتیلاتور ایجاد شود.
   • علائم: التهاب ریه، تورم کیسه‌های هوایی، کاهش اکسیژن‌رسانی.
   • پیشگیری: تخلیه مایعات ونتیلاتور، ساکشن دهان، بالا بردن سر تخت بیمار.

8. عفونت بیمارستانی مغز

   • عفونت‌هایی مانند آبسه مغزی و مننژیت که بعد از جراحی مغز ممکن است رخ دهند.
   • علائم: قرمزی، درد، ترشح از زخم.
   • درمان: مصرف آنتی‌بیوتیک، جراحی برای تخلیه چرک.

راه‌های پیشگیری از عفونت بیمارستانی

• استریل کردن محیط و لوازم بیمارستانی: گندزدایی و استریل کردن دقیق.
• شستن دست‌ها: رعایت بهداشت دست‌ها.
• محدودیت مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها: برای جلوگیری از ایجاد مقاومت آنتی‌بیوتیکی.
• واکسیناسیون: به‌ویژه در کودکان.
• مصرف مایعات کافی: جلوگیری از عفونت‌های ادراری.
• عدم استفاده طولانی‌مدت از سوند: تغییر مکرر سوند.

با رعایت این موارد و استفاده از روش‌های درمانی مناسب، می‌توان تا حد زیادی از ابتلا و گسترش عفونت‌های بیمارستانی جلوگیری کرد.